Παπα–Θύμιος Βλαχάβας: Η προδομένη επανάσταση
Του φιλολόγου Σπυρίδωνος Βλιώρα
Λίγο πριν από την 25η Μαρτίου 2021 οι μαθητές και καθηγητές του Δευτέρου Γυμνασίου Καλαμπάκας, με τις ευλογίες του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Θεοκλήτου και υπό την αιγίδα της Μητροπολιτικῆς Ἀκαδημίας Θεολογικῶν καὶ Ἱστορικῶν Μελετῶν Ἁγίων Μετεώρων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σταγῶν καὶ Μετεώρων καθώς και της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων, ανακοίνωσαν την συμμετοχή τους στις εόρτιες / εκπαιδευτικές δραστηριότητες για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, με την πρόθεση να αναδείξουν δέκα σημαντικές προσωπικότητες της περιοχής μας που έπαιξαν σημαντικό ρόλο πριν από την επανάσταση του 1821 και κατά τη διάρκειά της.
Θυμίζουμε ότι έχει προκηρυχθεί ένας διαγωνισμός ζωγραφικής για τη φιλοτέχνηση των προσωπογραφιών των προσωπικοτήτων αυτών ή χαρακτηριστικών σκηνών από τη ζωή τους (θα δοθούν σχετικά —χρηματικά— βραβεία και έπαινοι. Διαβάστε και τους όρους του διαγωνισμού). Θα συνεχίσουμε με τον παπα–Θύμιο Βλαχάβα (γʹ μέρος).
Γʹ μέρος. 1807: Προεργασίες για την Επανάσταση
1807: Απόγειο Αλή πασά
Στα 1807 ο Αλή πασάς βρισκόταν στο απόγειο της δύναμής του και η επικράτειά του είχε τη μέγιστη έκταση: «περιελάμβανε την Πελοπόννησο, ολόκληρη σχεδόν τη Στερεά Ελλάδα, μεγάλο μέρος της Εύβοιας, της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας ως τα Γιαννιτσά, την Καστοριά και την Αχρίδα, την Ήπειρο και μεγάλο μέρος της Αλβανίας. Τυπικά ο Αλής ήταν κύριος και των ορεινών όγκων του Ολύμπου, Πιερίων, Βερμίου και Χασίων, εφόσον οι κλεφταρματολοί των περιοχών αυτών είχαν στενές σχέσεις μαζί του και είχαν αναγκασθεί να γίνουν σύμμαχοί του.»1
1807: Πέρασμα περιηγητή Tromelin από τους Σταγούς
Jacques Jean Marie François Boudin, Comte de Tromelin
Στα 1807 επισκέπτεται «το μικρό τουρκικό χωριό Καλαμπάκα, το οποίο οι Έλληνες ονομάζουν Σταγούς»,2 ο γάλλος αξιωματικός Jacques Jean Marie François Boudin, Comte de Tromelin, που «στρατολογήθηκε από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες και διετέλεσε πράκτοράς τους.»3 «Ένα γόνιμο και αργιλώδες τοπίο και μία καλλιέργεια πιο πλούσια και πολύ φροντισμένη σε πληροφορούν ότι εισέρχεσαι στη Θεσσαλία.»4 «Ο Αλή πασάς διοικεί σήμερα το πασαλίκι των Τρικάλων και ένας μπέης5 κυβερνάει την πόλη στο όνομά του.»6
1807.Άνοιξη–Καλοκαίρι: Κατάσταση στα Επτάνησα
Στις 15 Μαρτίου 1807 ο Κερκυραίος υποστράτηγος του ρωσικού στρατού Εμμανουήλ Παπαδόπουλος (Эмануил Григорьевич Папандопуло), υπεύθυνος για την οργάνωση άμυνας της Αγίας Μαύρας (Λευκάδας) στην επαπειλούμενη επίθεση του Αλή πασά, γράφει μια επιστολή–«διακήρυξη» προς τους Έλληνες Κλεφταρματολούς που είχαν καταφύγει στη Λευκάδα και άλλα Επτάνησα: «Ἡ τύχη ἄλλαξε τῶν Ἑλλήνων καὶ αἱ παλαιαί σας πληγαὶ θέλουν ἰατρευθῇ ὁλοκλήρως· πρέπει καὶ ἡ τιμιότης σας νὰ μὴν χάσητε αὐτὸν τὸν εὐτυχῆ καιρόν, ἀλλὰ νὰ δείξητε τὸν ζῆλόν σας διὰ τὴν πατρίδα σας καὶ νὰ ἐνθυμηθῆτε ὅτι εἶσθε ἀπόγονοι ἐκείνων τῶν ἡρώων ὁποῦ θέλει σέβεται ὁ κόσμος ὅσο στέκει. (…) Ἑνωμένοι μαζὶ νὰ συντρίψωμεν τὸν βαρὺν ζυγὸν τῶν τυράννων σας καὶ νὰ ἐλευθερώσωμεν τὴν γλυκυτάτην μας πατρίδα καὶ τοὺς ὁμογενεῖς μας καὶ ἀδελφούς μας.»7
Άποψη της Λευκάδας
⋯Τη συνέχεια θα τη βρείτε στο βιβλίο που θα εκδοθεί προσεχώς⋯
⋯(δείτε και την Περίληψη του κειμένου για τον παπα–Θύμιο Βλαχάβα…)⋯
⋯Μέρος 4⋯
Βιβλιογραφία
Υποσημειώσεις
1 Ιστορία ΙΑ 1975, 408. «Στα 1807 η επικράτεια του Αλή (γιατί ουσιαστικά αποτελούσε κράτος εν κράτει) περιελάμβανε την Πελοπόννησο (που την διοικούσε ο γιος του Βελή), ολόκληρη σχεδόν την Στερεά Ελλάδα, μεγάλο μέρος της Εύβοιας, της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας ως τό χωριό Πύργος των Γιανιτσών και ως την Καστοριά και Αχρίδα και έφθανε ως τις ακτές της Αδριατικής.» Βακαλόπουλος Δ 1973, 695.
2 Tromelin 2008, 84–85.
3 «Ο σουλτάνος Σελίμ τον διόρισε επιθεωρητή του οθωμανικού πυροβολικού και στρατιωτικό σύμβολο του μεγάλου βεζίρη Γιουσούφ πασά.» Tromelin 2008, 81.
4 Tromelin 2008, 85.
5 Πιθανώς ο μουτεσαρίφης Salih Paşa.
6 Tromelin 2008, 85.
7 Βερνίκος 2017, 71.