→ Εκ Θεού άρξασθε → Σύμμεικτα

Νηστίσιμα και θρεπτικά για τα παιδιά τη Μεγάλη Εβδομάδα

Κλώντζα Όλγα, εφ. Το Βήμα, 7/4/2015

Το πρόγραμμα ΕΥΖΗΝ προτείνει στους γονείς εναλλακτικές λύσεις

Η Μεγάλη Εβδομάδα συνδέεται για τους περισσοτέρους με τη νηστεία καθώς ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, δεν επιτρέπει την αποχή από σημαντικές πηγές θρεπτικών συστατικών για το σύνολο της Σαρακοστής. Για πολλούς γονείς είναι μεγάλο το ερώτημα κατά πόσο μια διατροφή την οποία χαρακτηρίζει η αποχή από τρόφιμα ζωικής προέλευσης μπορεί να καλύψει τις διατροφικές ανάγκες των παιδιών.

Η σωστή διατροφή, η οποία περιλαμβάνει γαλακτοκομικά προϊόντα, κόκκινο άπαχο κρέας, πουλερικά, αβγά και ψάρια, έχει καθοριστική επίδραση στη σωματική και νοητική ανάπτυξη και εξέλιξη του ατόμου που βρίσκεται στην παιδική και εφηβική ηλικία. Γενικά η μη κατανάλωση σημαντικών ομάδων τροφίμων για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι πιθανόν να προκαλέσει ανεπάρκεια σε ορισμένα θρεπτικά συστατικά, ιδιαιτέρως στα παιδιά, λόγω του αυξημένου ρυθμού ανάπτυξής τους.

«Το διάστημα της νηστείας, εν τούτοις, δεν είναι τόσο μεγάλο ώστε να αντανακλά μια χρόνια διατροφική πρόσληψη, οπότε είναι μάλλον απίθανο να προκληθεί κάποια διατροφική ανεπάρκεια, ειδικά στην περίπτωση που το παιδί ακολουθήσει τη νηστεία μόνο για το διάστημα της Μεγάλης Εβδομάδας, όπως συνήθως συμβαίνει τελικά» αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση του προγράμματος ΕΥΖΗΝ του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν δεν υφίσταται σημαντικός κίνδυνος, οι γονείς θα πρέπει να σχεδιάσουν ένα πρόγραμμα για τις ημέρες της νηστείας που θα καλύπτει με τρόπο έξυπνο τις θρεπτικές ανάγκες του παιδιού. «Μάλιστα, μια τέτοιου είδους διατροφή μπορεί να προσφέρει πλεονεκτήματα στην υγεία του, δεδομένου ότι είναι πολύ χαμηλότερη σε κορεσμένο λίπος και υψηλότερη σε διαιτητικές ίνες και βιταμίνες».

Συνδυασμός οσπρίων και δημητριακών για πρωτεΐνες

Κατ' αρχάς, για να εξασφαλίζουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια της νηστείας επαρκή πρόσληψη πρωτεϊνών και τα απαραίτητα για τον οργανισμό τους αμινοξέα, θα πρέπει να καταναλώνουν ποικιλία φυτικών τροφών στους κατάλληλους συνδυασμούς. Για παράδειγμα, όσπρια σε συνδυασμό με δημητριακά, όπως φακές με ρύζι ή φασόλια με ψωμί. Από τη στιγμή που τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, τα οποία αποτελούν πλούσιες πηγές πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, οι οποίες και περιέχουν όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, αποκλείονται, θα πρέπει να αντικατασταθούν από εναλλακτικές πηγές.

Πέραν της σόγιας, βέβαια, τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης περιέχουν μικρότερες ποσότητες των απαραίτητων αμινοξέων, οπότε πρέπει να λαμβάνονται συνδυαστικά. Επιπλέον, για την εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας, τα παιδιά μπορούν να καταναλώνουν θαλασσινά και προϊόντα σόγιας.

Θαλασσινά, όσπρια, ξηροί καρποί, παστέλι και ταχίνι για σίδηρο

Τα θαλασσινά αποτελούν και τη «Νο 1» εναλλακτική για την ενίσχυση της πρόσληψης σιδήρου, όπως και τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης που είναι πλούσια σε σίδηρο, όπως τα όσπρια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα εμπλουτισμένα με σίδηρο δημητριακά, οι ξηροί καρποί, τα αποξηραμένα φρούτα, το παστέλι και το ταχίνι. Ωστόσο, για την καλύτερη απορρόφηση του σιδήρου από τα φυτικά τρόφιμα, θα πρέπει αυτά να συνδυάζονται με τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη C, όπως ο χυμός λεμόνι, το πορτοκάλι, οι φράουλες και οι πιπεριές.

Ενα ακόμη κρίσιμο ζήτημα είναι η αντικατάσταση των βασικών πηγών ασβεστίου. Και στην περίπτωση αυτή τα φυτικά τρόφιμα θα μας δώσουν τη λύση, αν και αυτά ταυτόχρονα μπορεί να περιέχουν ουσίες που καθιστούν δύσκολη την απορρόφησή του. Ειδικότερα το παιδί θα πρέπει να καταναλώνει πράσινα φυλλώδη λαχανικά, κυρίως μπρόκολο, όσπρια και κυρίως ξερά φασόλια, ξηρούς καρπούς με έμφαση στα αμύγδαλα, σουσάμι και προϊόντα σόγιας.

Τέλος, αναφορικά με τα ω-3 λιπαρά οξέα, δεδομένου ότι βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια και στα αβγά, εναλλακτικές πηγές πρόσληψης για τα παιδιά μπορούν να αποτελούν τα προϊόντα σόγιας, οι ξηροί καρποί, ιδίως τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, καθώς και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα που κυκλοφορούν στο εμπόριο.

«Συνεπώς, παρ' όλο που η αποχή από σημαντικές ομάδες τροφίμων μπορεί να προκαλέσει ανεπαρκή πρόσληψη ορισμένων θρεπτικών συστατικών, οι διατροφικές ανάγκες των παιδιών μπορούν να καλυφθούν επαρκώς κατά την περίοδο της νηστείας μέσω της κατανάλωσης κατάλληλα συνδυασμένων φυτικών τροφίμων. Σε κάθε περίπτωση βέβαια θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες διατροφικές ανάγκες που πιθανώς έχει το παιδί, καθώς και η επιλεκτικότητα που μπορεί να εμφανίζει σε σχέση με το φαγητό, ώστε να διαμορφωθεί κατάλληλα ο βαθμός συμμόρφωσης στις αρχές της νηστείας» καταλήγει η επιστημονική ομάδα του ΕΥΖΗΝ. Κύριος στόχος του προγράμματος, που υλοποιείται σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, είναι η διασφάλιση της υγιούς ανάπτυξης των παιδιών μέσα από την υιοθέτηση ισορροπημένων συνηθειών διατροφής και σωματικής δραστηριότητας.