Αρχαία ΕλληνικάΣυντακτικό
Ετερόπτωτοι Ονοματικοί προσδιορισμοί
(...)
ε) Γενική του περιεχομένου: προσδιορίζει συνήθως λέξη περιεκτική, όπως ἀγέλη, ἅμαξα, ἀριθμός, ὄχλος, πλῆθος, πλοῖον, στόλος, στρατιά, σωρός κ.ά: ὁ ὄχλος τῶν στρατιωτῶν - ἀγέλη δελφίνων - πλῆθος πολιτῶν N.E.: αποθήκη πυρομαχικών- [αλλά και:] ποτήρι (με) κρασί
στ) Γενική της ιδιότητας: δηλώνει ηλικία, μέγεθος, βάρος ή άλλο ιδιαίτερο γνώρισμα του όρου που προσδιορίζει και συνοδεύεται συχνά από αριθμητικό ή από επίθετο που δηλώνει ποσό: ὁδός πολλῶν ἡμερῶν - ἔργα ἀρετῆς. N.E.: παιδί έξι ετών - ποτήρι του νερού
ζ) Γενική της αξίας ή του τιμήματος: δηλώνει την υλική ή ηθική αξία του όρου που προσδιορίζει. Με γενική της αξίας συντάσσονται και τα επίθετα ἄξιος, ἀνάξιος, ἀντάξιος, ἀξιόχρεως (άξιος, αξιόπιστος), ὠνητός, τίμιος, ἄτιμος κ.τ.ό.: οἶκος ὀκτὼ ταλάντων - δέκα μνῶν χωρίον - Κατέλιπε πέντε ταλάντων οὐσίαν. (περιουσία) - Ἐδωρήσατο φιάλην ἀργυρὰν ἀξίαν δέκα μνῶν. - Πᾶς χρυσὸς ἀρετῆς οὐκ ἀντάξιος.N.E.: Αγόρασε εισιτήριο εξήντα λεπτών. - Είναι άνθρωπος κύρους. - Είσαι άξιος συγχαρητηρίων.
Παρατήρηση
Οι γενικές κτητικές, διαιρετικές, ύλης, ιδιότητας, αξίας ως ετερόπτωτοι προσδιορισμοί δεν πρέπει να συγχέονται με τις αντίστοιχες γενικές κατηγορηματικές, οι οποίες είναι κατηγορούμενα σε πτώση γενική και εξαρτώνται από κάποιο συνδετικό ρήμα: Τὸ ἱερὸν ἔστω Διός. [γεν. κατηγορηματική κτητική] / Διός βωμὸν ἱδρύσατο. [γεν. κτητική] / N.E.: Το παιδί είναι της Μαρίας. Το παιδί της Μαρίας κλαίει.
η) Γενική της αιτίας: προσδιορίζει επίθετα ή ουσιαστικά δικανικής σημασίας, όπως αἴτιος, ἀναίτιος (αθώος), ἔνοχος, ὑπαίτιος, ὑπεύθυνος, ὑπόδικος, ἀγὼν (δίκη), αἰτία (κατηγορία), γραφὴ (έγγραφη καταγγελία), δίκη κ.τ.ό., καθώς και επίθετα ή ουσιαστικά που δηλώνουν κάποιο ψυχικό πάθος, όπως εὐδαίμων, μακάριος, θαυμάσιος, φόβος, λύπη, ὀργή, χαρά, δόξα κ.τ.ό.: γραφὴ ὔβρεως - δίκη κλοπῆς - Οὐδεὶς ἔνοχος ἐστί λιποταξίου οὐδὲ δειλίας. - Εὐδαίμων μοι ἐφαίνετο καὶ τοῦ τρόπου καὶ τῶν λόγων. - Αἰνείας δόξαν εὐσέβειας ἐκτήσατο. N.E.: Κρίθηκε ένοχος φόνου. - Τον συνεπήρε η χαρά της επιτυχίας.
θ) Γενική υποκειμενική: προσδιορίζει ουσιαστικά ή επίθετα που δηλώνουν ενέργεια της οποίας το υποκείμενο φανερώνει η γενική: Διὰ τάχους ἡ νίκη τῶν Ἀθηναίων ἐγίγνετο. [ἐνίκησαν οἱ Ἀθηναῖοι] - Καλεῖται ἡ εἴσοδος τοῦ ἀέρος ἀναπνοή, [εἰσέρχεται ὁ ἀήρ] N.E.: Η δύση του ήλιου τον μάγεψε, [δύει ο ήλιος]
ι) Γενική αντικειμενική: προσδιορίζει ουσιαστικά ή επίθετα που δηλώνουν ενέργεια της οποίας το αντικείμενο φανερώνει η γενική: Διδάσκαλος τῶν παίδων ἐγένετο. [διδάσκει τοὺς παῖδας] / Τῆς ἀπάσης στρατιᾶς ἡγεμὼν ἦν ὁ πολέμαρχος, [ἡγεῖται τῆς στρατιᾶς] / Οἰκοδόμος ἐστίν ποιητικὸς οἰκίας, [ποιεῖ οἰκίαν] / N.E.: Κάνει έλεγχο τιμών, [ελέγχει τις τιμές]