→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Παιδικά χνάρια 135.000 χρόνων

Εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 21/5/2008

Άνθρωποι είχαν βρει καταφύγιο στο σπήλαιο Θεόπετρας της Καλαμπάκας πριν από 100.000-135.000 χρόνια. Το γεγονός αυτό κατέδειξε η μελέτη των αρχαιολογικών ευρημάτων του σπηλαίου, που έγινε στη Γαλλία με τη μέθοδο της θερμοφωταύγειας. Ετσι, οι αρχαιολόγοι χρονολογούν τώρα με μεγαλύτερη ασφάλεια τα ανθρώπινα ίχνη στο σπήλαιο, άρα και την ανθρώπινη κατοίκηση στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας.

Τα εντυπωσιακά συμπεράσματα που προκύπτουν από τη μελέτη του αρχαιολογικού υλικού θα παρουσιάσει το Σάββατο η προϊσταμένη της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας Νοτίου Ελλάδος, Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα, που σκάβει το σπήλαιο από το 1987. Η ομιλία της θα γίνει στο πλαίσιο ημερίδας της Εφορείας και του Αυστριακού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου με θέμα «Νέες έρευνες σε ελληνικά σπήλαια».

Τα ευρήματα από το σπήλαιο της Θεόπετρας ίσως και να δείχνουν ότι ο Homo Sapiens έφτασε στον ελλαδικό χώρο νωρίτερα απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη

Οι ανασκαφές στο σπήλαιο της Θεόπετρας δείχνουν πως κατοικήθηκε μέχρι και τη Νεολιθική Εποχή, ενώ οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν αποκλείεται κατά τη διάρκεια «όλων αυτών των χιλιετιών να άλλαξε και ο ανθρώπινος τύπος που ζούσε στην περιοχή, αφού από άλλες θέσεις της Ευρώπης είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος Homo Sapiens neanderthalensis χάνεται μετά τα 40.000 χρόνια περίπου και εμφανίζεται ο σημερινός σύγχρονος άνθρωπος Homo Sapiens sapiens». Οι αρχαιολογικές έρευνες, σύμφωνα με την κ. Κυπαρίσση, «ήρθαν να επιβεβαιώσουν την προς τα πίσω άρρηκτη συνέχεια του νεολιθικού πολιτισμού στη Θεσσαλία και να αποδείξουν με τα σχετικά ευρήματα πως και η καθιέρωση της καλλιέργειας και η κεραμική τεχνολογία υπήρξαν το αποτέλεσμα προσπαθειών πολλών χιλιετιών, που μετέτρεψαν το άγριο σε καλλιεργημένο και τον πηλό σε κεραμική».

Τα ίχνη από δύο παιδικά πέλματα, που βρέθηκαν στο σπήλαιο, φέρουν σήμερα, εκτός από την τρυφερή ανάμνηση ενός παιδιού που έζησε εκεί πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια, απτά στοιχεία για την ακριβή χρονολόγηση του σπηλαίου. Γι' αυτές τις πατουσίτσες θα μιλήσει η ανασκαφέας, γιατί αυτές ακριβώς μελετήθηκαν με τη μέθοδο της θερμοφωταύγειας και βρέθηκε ότι είναι ηλικίας μεταξύ 110.000-135.000 χρόνων. Μήπως όμως ανήκουν σε άλλο ανθρώπινο τύπο από το δικό μας;

Η απάντηση μοιάζει να είναι καταφατική. «Λόγω της ηλικίας του στρώματος στο οποίο βρέθηκαν τα αποτυπώματα και λόγω της τεχνολογίας των λίθινων εργαλείων, που βρέθηκαν στο αντίστοιχο στρώμα, τα οποία κατά κανόνα αποδίδονται στους νεαντερτάλιους, ευλόγως τα αποτυπώματα μπορούν να αποδοθούν στον προγενέστερο ανθρώπινο τύπο (Homo Sapiens neanderthalensis)».

Αν παρ' όλα αυτά ανήκαν στον σύγχρονο άνθρωπο, αυτό θα σημαίνει ότι ο Homo Sapiens «έφτασε στον ελλαδικό χώρο πολύ νωρίτερα απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή (100.000 π.Χ.)».