→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Τους χάριζαν μουσείο και το κοίταγαν στα δόντια

Ν. Κοντράρου-Ρασσιά, εφ. Ελευθεροτυπία, 15/7/2009

Για σκέψου να σου δωρίζει κτίριο ο δήμος για να στεγάσεις το Κέντρο Μελέτης και Τεκμηρίωσης των σπουδαίων ευρημάτων του σπηλαίου Θεόπετρας στην Καλαμπάκα κι εσύ, αντί να λες «ευχαριστώ», να ψελίζεις μερικά ακαταλαβίστικα;

Ο λόγος για το Συμβούλιο Μουσείων στο οποίο πήγε προς έγκριση (τυπική ασφαλώς) η αποδοχή της δωρεάς. Με τι μιζέρια την έβλεπαν κάποιοι δεν λέγεται. Υποστήριζαν πως η αρχαιολογική αυτή συλλογή (θα εκτεθεί σε 464 τ.μ.) είναι «θνησιγενής» και καλά θα κάνει να μεταφερθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Τρικάλων, που δεν προβλέπεται να έχει πραγματοποιηθεί πριν από μία 20ετία.

Ευτυχώς επικράτησαν οι πιο λογικοί και το κτίριο δεν επεστράφη. Ετσι, θα «στεγαστεί» η συλλογή και μαζί η έρευνα για ένα σπήλαιο που θεωρείται από τα σημαντικότερα στον ελλαδικό χώρο, καθώς αποκαλύπτει κατοίκηση από την Παλαιολιθική μέχρι και τη Νεολιθική εποχή. Η έρευνα του DNA στο σκελετικό υλικό του σπηλαίου αποδεικνύει πως οι άνθρωποι που το κατοίκησαν κατά την παλαιολιθική εποχή (130.000 π.Χ.) όπως και κατά τη Μεσολιθική, ήταν αυτόχθονες, δεν είχαν μετακινηθεί. Σε κάποιες περιόδους φαίνεται πως είχαν επαφές και με άλλους βαλκανικούς λαούς.

Στο σπήλαιο Θεόπετρας έχουν εντοπιστεί τα παλαιότερα στην Ελλάδα αποτυπώματα ποδιών (ηλικίας 130.000 ετών) και ένα χρυσό δακτυλιόσχημο ειδώλιο, το οποίο θεωρείται από την ανασκαφέα του, την έφορο Σπηλαιολογίας Παλαιοανθρωπολογίας Νίνα Κυπαρίσση-Αποστολίκα, εξαιρετικά σπάνιο και μοναδικό εύρημα. Από τις μελέτες που έχουν γίνει στα φυτικά κατάλοιπα αποδεικνύεται ότι «ημερώθηκαν» και καλλιεργήθηκαν στον ελλαδικό χώρο και δεν μας ήρθαν από τη Μέση Ανατολή, όπως μέχρι τώρα πίστευαν οι ειδικοί. Σε παλαιότερα στρώματα τα φυτά παρουσιάζονται σε άγρια μορφή και στα νεότερα εξημερωμένα. Συνεπώς, ο πολιτισμός που αναπτύχθηκε στο σπήλαιο υπήρξε γηγενής.

* Το σπήλαιο είναι επισκέψιμο. Μετά το πέρας των εργασιών ανάδειξής του, που γίνονται με χρηματοδότηση από το Γ' ΚΠΣ, ασφαλώς θα καταστεί και τουριστικός προορισμός για την περιοχή.