→ Ιστορία → Αρχαία ελληνική ιστορία

Καστρί Γρεβενών: η …άλλη Αμφίπολη

Κατερίνα Λυμπεροπούλου, http://www.thetoc.gr, 6/11/2014

Ο στρατηγός Πολυπέρχων, ο γάμος της κόρης του Φιλίππου Β΄ κι άλλες ιστορίες του Μακεδονικού βασιλείου συνδέονται με την χώρα των Τυμφαίων, στην ανατολική Πίνδο.

«Βρισκόμαστε στην Ακρόπολη μιας αρχαίας πόλης στο κέντρο μιας περιοχής που την ονομάζουμε χώρα των Τυμφαίων. Τυμφαίοι επίλεκτοι στρατιώτες ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του στην Ανατολή με επικεφαλής τον στρατηγό Πολυπέρχοντα. Η χώρα αυτή ήταν η δυτική παρειά του Μακεδονικού βασιλείου. Από εδώ κατάγεται και ο Πολυπέρχων που έπαιξε μεγάλο ρόλο στα χρόνια της διαδοχής του Αλέξανδρου, στην αρχή προστατεύοντάς τον και μετά περνώντας στο αντίπαλο στρατόπεδο συστρατευόμενος με τους αντιπάλους της».

Κάπως έτσι ξετυλίγεται το νήμα της αφήγησης μιας ανασκαφής στον αρχαιολογικό χώρο στο Καστρί στην ορεινή περιοχή στο Πολυνέρι Γρεβενών, όπου εδώ και 15 χρόνια η αρχαιολογική σκαπάνη εξερευνά αθόρυβα την τειχισμένη Ακρόπολη μιας κλασσικής πόλης. Μιας Ακρόπολης από τις λίγες στην Ελλάδα που είναι ταυτόχρονα οχυρωματικός και λατρευτικός τόπος και που συνδέεται με τις ιστορίες του Μακεδονικού βασιλείου. Η ανασκαφική ομάδα βρήκε το ναό, μια δωρική στοά, και μπορεί πλέον να μιλά για μια λατρευτική μονάδα που χρονολογείται στο τέλος του 4ου αιώνα π. Χ. (Το μνημείο δηλαδή να είναι σύγχρονο με αυτό του τύμβου Καστά της Αμφίπολης σύμφωνα με τη χρονολόγηση που έχει δώσει η ανασκαφέας του τελευταίου).

Ένα δημόσιο έργο - σταυροδρόμι

«Το πολύ ενδιαφέρον είναι ότι σε μια τέτοια ορεινή περιοχή έχουμε μια οργανωμένη Ακρόπολη, ένα δημόσιο έργο, που κατά κάποιο τρόπο ελέγχει 3 δρόμους: προς την Ήπειρο, προς τη Θεσσαλία και προς τη Μακεδονία», είπε στο TheTOC η κυρία Στέλλα Δρούγου, ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που κρατά τα «ηνία» της ανασκαφής στο Καστρί. Σύμφωνα με την κυρία Δρούγου, «η χώρα των Τυμφαίων ήταν πάρα πολύ σημαντική για το Βασίλειο της Μακεδονίας. Όταν ο Φίλιππος Β΄ πάντρεψε την κόρη του – και στον εορτασμό εκείνων των γάμων δολοφονήθηκε - με το Βασιλιά της Ηπείρου, Αλέξανδρο, της έδωσε για προίκα αυτή τη χώρα. Πιθανώς και η Ολυμπιάδα από ένα γονιό της να έχει καταγωγή απ' αυτή την περιοχή». Η κυρία Δρούγου δέχτηκε προσφάτως επίσκεψη στους χώρους της ανασκαφής από τον Κοσμήτορα της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μίλτο Παπανικολάου, και τον βουλευτή Γρεβενών Τιμολέων Κοψαχείλη και έκανε δηλώσεις στο www.greveniotis.gr.

«Έχουμε ένα πολύ σημαντικό κέντρο του Μακεδονικού βασιλείου»

Όπως δήλωσε, το Καστρί είναι από τους νέους αρχαιολογικούς χώρους – αναγνωρίστηκε πριν μερικά χρόνια από το ΥΠΠΟΑ – και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία που βρίσκουμε δείχνουν πλούτο και επέμβαση εξουσίας. «Σίγουρα έχουμε πολύ σημαντικό κέντρο του Μακεδονικού βασιλείου». Σύμφωνα με την κυρία Δρούγου, στο μέλλον με πιο συστηματική δουλειά, ο αρχαιολογικός χώρος στο Καστρί μπορεί να γίνει ένας από τους καλύτερους χώρους της δυτικής Μακεδονίας. Το φυσικό κάλος, η ιδιαίτερη σημασία της ανατολικής Πίνδου μας δίνει το δικαίωμα να προσθέσουμε και την αρχαιολογική αξία», λέει.

Αρχαιολογικό εργαστήρι στο παλιό δημοτικό σχολείο του Πολυνερίου

Η ίδια τόνισε την σημαντικότητα της χρηματοδότησης που επιτεύχθηκε από το ΕΣΠΑ, ποσού περίπου 1 εκατομμυρίου ευρώ, καθώς θα καταστεί εφικτό να κατασκευαστούν σκέπαστρα και περιφράξεις στα ευρήματα έτσι ώστε να προστατευτούν και να δημιουργηθεί ένας πυρήνας αρχαιολογικού χώρου, δίνοντας τη δυνατότητα στους μελλοντικούς αρχαιολόγους να μπορούν να κάνουν την έρευνά τους, ενώ παράλληλα θα δημιουργηθεί αρχαιολογικό εργαστήρι στο παλιό δημοτικό σχολείο του Πολυνερίου. Σκοπός του είναι να μπορούν να το χρησιμοποιούν οι αρχαιολόγοι ως στρατηγείο για να κάνουν τις μελέτες τους. «΄Εχουμε να κάνουμε με μια πάρα πολύ σημαντική ερευνητική και αναπτυξιακή επιστημονική μονάδα εδώ στην περιοχή που, μεταξύ άλλων, θα βοηθήσει στην επισκεψιμότητά της. Κάνουμε απλώς μια καλή αρχή και οι επόμενες γενιές θα πάρουν τη σκυτάλη...», αναφέρει η κυρία Δρούγου. Η ίδια ομολογεί ότι οι εποχές είναι λίγες και τα μέσα που έχει στη διάθεσή της η έρευνα είναι λίγα. Πιστεύω, όμως. Πιστεύω στο μεράκι και στο πάθος των Ελλήνων…», καταλήγει.