ΛατινικάΣυντακτικό

Πλάγιες ερωτηματικές προτάσεις

1. Οι πλάγιες ερωτήσεις περιέχουν ερώτηση εξαρτημένη από ρήματα ερωτηματικά (rogo), λεκτικά (doceo), γνωστικά (scio), αποπειρατικά (tempto) κτλ. Είναι προτάσεις ουσιαστικές· ισοδυναμούν δηλ. με ουσιαστικό και χρησιμεύουν ως αντικείμενο, υποκείμενο ή επεξήγηση. Εισάγονται με ερωτηματικά μόρια και με ερωτηματικές και αναφορικές αντωνυμίες και επιρρήματα (βλ. τις ευθείες ερωτήσεις). Εκφέρονται πάντοτε με υποτακτική, γιατί θεωρείται ότι η εξάρτηση δίνει υποκειμενική χροιά στο περιεχόμενο της πρότασης (αντίθετα στα ελληνικά χρησιμοποιούνται διάφορες εγκλίσεις, ανάλογα με το περιεχόμενο της πρότασης). Ισχύουν οι κανόνες της ακολουθίας των χρόνων. Παραδείγματα:

Ευθεία ερώτηση

Πλάγια ερώτηση

Quid facis? Rogat (-abit) quid facias
  Rogabat (-avit, -averat) quid faceres
Quid fecisti? Rogat (-abit) quid feceris
  Rogabat (-avit, -averat) quid fecisses
Quid facies? Rogat (-abit) quid facturus sis
  Rogabat (-avit, -averat) quid facturus esses

2. Σχις πλάγιες ερωτήσεις το num και το -ne χρησιμοποιούνται χωρίς διαφορά στη σημασία ( = αν)· το nonne (αν δεν) χρησιμοποιείται συνήθως μόνο μετά το ρήμα quaero. Στις διμελείς πλάγιες ερωτήσεις το «ή όχι» εκφράζεται με το necne (στις ευθείες με το an non)

Ευθεία ερώτηση

Πλάγια ερώτηση

Estne frater tuus intus? Rogat sitne (num sit) frater tuus intus
Num est una omnium facies? Rogat sitne (num sit) una omnium facies
Nonne canis lupo similis est! Quaerit ex te nonne canis lupo similis sit.

3. Πλάγιες ερωτήσεις εισάγονται και με το si (στην ελληνική με τα εἰ, ἐάν, ἄν, ἤν) μετά από ρήματα που σημαίνουν αναμονή (exspecto) ή απόπειρα (conor, tempto). Επίσης εισάγονται με το an (an non) μετά τα: haud scio, nescio (αγνοώ), dubito (αμφιβάλλω), incertum est (είναι αβέβαιο).