→ Λογοτεχνία → Πεζογραφία
Η φεμινίστρια Πηνελόπη Δέλτα
Σάντρα Βούλγαρη, εφ. Καθημερινή, 17/6/2014
Η Πηνελόπη Δέλτα στο σπίτι της στην Κηφισιά όπου έγραψε τις «Ρωμιοπούλες»
Ένα άκρως φεμινιστικό, άκρως καταγγελτικό κείμενο που αποκαλύπτει νέα στοιχεία για την αγαπημένη συγγραφέα των παιδικών μας χρόνων, την Πηνελόπη Δέλτα, είναι οι «Ρωμιοπούλες», τρίτομο έργο που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά από τις εκδόσεις Ερμής σε επιμέλεια του Αλέκου Π. Ζάννα.
Οι «Ρωμιοπούλες», ένα τρίτομο έργο, κυκλοφορεί για πρώτη φορά από τις εκδόσεις Ερμής σε επιμέλεια του Αλέκου Π. Ζάννα.
Χθες στον κήπο της οικίας της Πηνελόπης Δέλτα στην Κηφισιά, στη σκιά της μεγάλης φλαμουριάς που δεσπόζει, φίλοι του Μουσείου Μπενάκη (που στεγάζει στον χώρο τα Ιστορικά Αρχεία του) και δημοσιογράφοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την πρώτη παρουσίαση του μυθιστορήματος και να ξεναγηθούν στον τόπο όπου γράφτηκε...
Πρόκειται για το μοναδικό έργο της Πηνελόπης Δέλτα που δεν απευθύνεται σε παιδιά. «Η δημοσίευσή του, εβδομήντα πέντε χρόνια μετά το τέλος της συγγραφής του, σηματοδοτεί και το τέλος της παρουσίασης των κειμένων της Δέλτα που βρέθηκαν στο αρχείο της και αποτελούν αυτοτελή αυτοβιογραφικά κείμενα» είπε μεταξύ άλλων ο Αλέκος Ζάννας, ο οποίος αναφέρθηκε στην ιστορία του μυθιστορήματος που ξεκίνησε να γράφεται το 1926 και ολοκληρώθηκε το 1939. «Πολλοί από τους ήρωες ή τα γεγονότα του μυθιστορήματος αντιστοιχούν σε πραγματικά πρόσωπα ή γεγονότα που βρίσκουμε στη ζωή της Δέλτα. Οι τόποι της δράσης έχουν αλλάξει: η Αλεξάνδρεια έχει αντικατασταθεί από την Αθήνα, η Φρανκφούρτη από τη Βομβάη.
«Σε αυτό το πολυδιάστατο έργο της, του οποίου η δράση κινείται σε παράλληλα επίπεδα, η Πηνελόπη Δέλτα αφήνει τον παράδεισο των παιδικών αναμνήσεων και μας εισάγει στον κόσμο των μεγάλων» επισήμανε από την πλευρά της η ιστορικός Ιωάννα Πετροπούλου. «Εδώ η συγγραφέας ξεδιπλώνει τα σκοτάδια της ψυχής της και δηλώνει την αλληλεγγύη της με το γυναικείο φύλο, επιχειρώντας να υπηρετήσει την κοινωνία. Οι “Ρωμιοπούλες” είναι μια κοινωνική καταγγελία για την ελληνική πατριαρχική κοινωνία» πρόσθεσε χαρακτηριστικά η Ιωάννα Πετροπούλου. Ορμώμενος από αυτό το σχόλιο ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, υπεύθυνος των Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, επισήμανε ότι πολλές γυναίκες μητέρες επισκέπτονται το σπίτι της Πηνελόπης Δέλτα ταυτιζόμενες με τη συγγραφέα, γεγονός που αποδεικνύει τη διαχρονικότητα τόσο του έργου της όσο και της συνέχισης των αρχαϊκών δομών της ελληνικής πατριαρχικής κοινωνίας, ενώ ο Αλέκος Ζάννας τόνισε πως «γνωρίσαμε μια άλλη πλευρά της Πηνελόπης Δέλτα, μιας γυναίκας καταπιεσμένης, με πολλά προβλήματα, ανάμεσα στα οποία ο ανολοκλήρωτος έρωτάς της για τον Ιωνα Δραγούμη για τον οποίο έγραφε λίγο πριν αυτοκτονήσει».
Η δράση του πρώτου μέρους («Το Ξύπνημα») ξεκινά τον Ιανουάριο του 1895 με την ηρωίδα να είναι 19 ετών και τελειώνει τον Νοέμβριο του 1896 με την ενηλικίωση και τον γάμο της. Στον δεύτερο τόμο («Λάβρα») η δράση ξεκινά τον Ιούνιο του 1907 και τελειώνει τον Οκτώβριο του 1910. Το πρόσωπο που κυριαρχεί είναι ο Βάσος Γάβρας, μια πιο ηρωική και εξιδανικευμένη μορφή του Δραγούμη. Ο τρίτος και τελευταίος τόμος («Σούρουπο») περιέχει στοιχεία και γεγονότα της πολιτικής και κοινωνικής ζωής της Ελλάδας τελειώνοντας τον Νοέμβριο του 1920 με την ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές. Κυρίαρχη μορφή και πάλι ο Γάβρας και η ένταξή του στο αντιβενιζελικό στρατόπεδο.